Şeker yükleme testinin sınırda veya yüksek çıkması

GEBELİK ŞEKERİ NEDİR, RİSKLERİ NELERDİR?

Gestasyonel diyabet (GDM), ilk kez gebelikte tanısı konulan ya da gebelik sırasında ortaya çıkan karbonhidrat intoleransı olarak tanımlanmaktadır. Dikkat edilirse genellikle gebelik sonrası normale dönen kan şekeri yüksekliği, bazı durumlarda kalıcı hale gelmektedir. Eğer annenin kanında gebelik boyunca şeker yüksek seyrederse anne ve bebekte diyabet hastalığına yatkınlık, iri bebek doğurma, zor doğum gibi anne ve bebek açısından istenmeyen durumlar oluşabiliyor. Gebelikte şeker yükleme testi ( OGTT ), her gebenin yaptırması istenen bir testtir. Olumsuz bir durum varsa veya değerler sınırdaysa daha kan şekeri yükselmeden tespit edilip buna göre önlem alınabilir. Doktorunuzun önerisine göre 50 gr, 75 gr veya 100 gr şeker içeren suyu içmeden önce ve içtikten sonra saat başı kan verirsiniz, bu kan analiz edilerek şeker seviyesine bakılır. Gebeliğin 24 – 28. haftaları arasında yapılan bu test;

• Aç karnına > 95 mg/dl
• 1.saattte> 180 mg/dl
• 2.saatte> 155 mg/dl
• 3.saatte> 140 mg/dl

Bu sonuçlardan ikisi istenenin üzerinde çıkarsa gebelik şekeri (gestasyonel diyabet) tanısı konulur.

KİMLER RİSK ALTINDA?

• Yaşı 35 in üzerinde, üçüncü doğum ve sonrası olan kadınlar
• Hamilelikten önce kilosu yüksek olan kadınlar
• Ailesinde şeker hastalığı olan kadınlar
• Daha önceden kan şekeri dengesiz seyreden kadınlar
• Daha önceden 4 kilodan ağır bebek doğuranlar
• Daha önceden ölü doğum gerçekleştirmiş olanlar
• Daha önceki hamileliğinde diyabet olan kadınlar

ŞEKER YÜKLEME TESTİ SINIRDA VEYA YÜKSEK ÇIKARSA NASIL BESLENEBİLİRİM?

Kan şekerinizin dengeli gitmesi için, kahvaltıyı geciktirmeden yapmalı, 2 -3 saatte bir ara öğün uygulamalısınız. Çorba, sebze, et yemeklerini normal porsiyon ve sıklıkla tüketebilirsiniz ancak pirinç ve patates tüketimini doğum sonrasına ertelemeniz gerekiyor. Bulgur ve makarnayı 3 – 4 yemek kaşığı kadar yiyebilirsiniz. Beyaz ekmek tüketmeyin, tam tahıllı ekmeği tercih edin. 2,5 – 3 litre su için. Her gün yarım saat yürüyüş yapın. Eğer ara öğün uygularsanız tatlı yeme isteğiniz 10 gün içinde azalır. Kan şekeriniz aşırı yüksek değilse; 2 yemek kaşığı kadar dondurma, muhallebi veya puding, ya da 2 küçük kare kadar çikolatayı ara öğünde meyve yerine yiyebilirsiniz. Doğuma kadar hamur işleri ve tatlıları sadece tadımlık yemelisiniz. Meyve, tatlı, pilav yerseniz yanında mutlaka ayran ya da yoğurt bulundurun. Süt ve süt ürünleri kan şekerinin hızlı yükselmesini engeller. Bir diyetisyenle görüşerek beslenme programınızı oluşturabilirsiniz. Şeker yükselmesinin kalıcı hale gelmemesi için beslenmenize dikkat edin, doğumdan sonra da tekrar kan şekerinizi ölçtürün.

GESTASYONEL DİYABETİ (GEBELİK ŞEKERİ) OLAN GEBELER İÇİN 

ÖRNEK MENÜ 1: 2300 KKAL
KAHVALTI
►1 adet haşlanmış yumurta
►1 porsiyon beyaz peynir
►3-4 adet zeytin
►1 küçük kase söğüş sebze veya mevsim yeşillikleri
►2 ince dilim tam tahıllı ekmek
►1 bardak ıhlamur çayı

ÖĞLEN
►2 küçük kepçe tarhana çorba
►2 parça fırında kıymalı kaşarlı kabak sandalı
►1 kase yoğurt
►mevsim yeşillikleri ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

AKŞAM
►1 küçük kepçe tarhana çorba
►10 – 12 parça et sote
►1 bardak ayran
►mevsim yeşillikleri ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

ARA ÖĞÜNLER
►1 küçük elma + 1 kese yoğurt
►5-6 küçük kepekli galeta + 1 kibrit kutusu peynir
►1 avuç tuzsuz kabak çekirdeği + 1 bardak ayran

ÖRNEK MENÜ 2: 2350 KKAL
KAHVALTI
►1 yumurtalı sebzeli omlet ( menemen)
►3-4 adet zeytin
►1 küçük kase söğüş sebze veya mevsim yeşillikleri
►2 ince dilim tam tahıllı ekmek
►1 bardak rezene çayı

ÖĞLEN
►2 küçük kepçe sebze çorba
►1 orta boy zeytinyağlı enginar
►1 kase yoğurt
►mevsim yeşillikleri ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

AKŞAM
►1 küçük kepçe sebze çorba
►1 parça piliç kievski
►1 bardak ayran
►mevsim yeşillikleri ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

ARA ÖĞÜNLER
►2 kuru kayısı + 1 bardak kefir
►10 tane badem + çeyrek armut
►1 küçük portakal + 5 tane ceviz

ÖRNEK MENÜ 3: 2500 KKAL
KAHVALTI
►3 yemek kaşığı lor peyniri
►4 tane ceviz
►süzme yoğurtlu baharatlı sos
►sebze söğüş (yağsız) / mevsim yeşillikleri
►3 dilim tam tahıllı ekmek
►açık şekersiz çay

ÖĞLEN
►2 küçük kepçe yayla çorba
►6 yemek kaşığı etli bamya
►1 kase yoğurt
►mevsim yeşillikleri ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

AKŞAM
►1 küçük kepçe yayla çorba
►1 el büyüklüğünde fırında mezgit
►6 yemek kaşığı haşlanmış brokoli,kereviz, havuç
►1 bardak şalgam suyu
►rokalı salata ( yağsız )
►2 dilim tam tahıllı ekmek

ARA ÖĞÜNLER
►1 orta boy mandalina + 1 bardak ayran
►5-6 kaşık yulaf gevreği + 1 bardak süt
►1 orta boy kivi + 10 tane antepfıstığı

GEBELİK ŞEKERİ SINIRDA VEYA YÜKSEK ÇIKAN ANNE ADAYLARI İÇİN ÖRNEK MENÜ 2300 KALORİ

KAHVALTI

►2 dilim tam buğday ekmeğine hazırlanmış kaşar peynirli tost

►5 tane zeytin

►1 haşlanmış yumurta

►Açık şekersiz çay

ÖĞLEN

►2 kepçe düğün çorbası

►Cevizli havuçlu koleslav salatası

►2 dilim tam buğday ekmeği

AKŞAM

►1 kepçe düğün çorbası

►1 porsiyon mantarlı, kapya biberli, bezelyeli sulu köfte

►Mevsim yeşillikleri ( bir tatlı kaşığı zeytinyağı ile)

►1 kase yoğurt

►1 dilim buğday ekmeği

ARA ÖĞÜNLER

►Yarım büyük boy cennet hurması ile beraber 1 bardak ayran

►2 yemek kaşığı yulaf ezmesi ile 2 kuru kayısı ve bir bardak süt

►1 kahve fincanı kadar leblebi ile beraber 10 tane fındık

Menüler, örnek verilmek amacıyla hazırlanmış olup; kişisel ihtiyaçlarınıza en uygun menüyü bir diyetisyenle beraber planlayabilirsiniz. İhtiyaç duyulan kalori ve gereksinimler, kişisel farklılıklar içermektedir. Menüdeki besin miktarları fazla gelen anne adayları, ekmek ve yiyecek miktarlarını ihtiyaçları oranında azaltabilirler.

Diyetisyen Çiğdem ÖTELEŞ